Krizin Etkisi

Tüm dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Covid_19 pandemisi nedeniyle alınan tedbirler  kapsamında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) takip gecikme sürelerini 90 günden 180 güne çıkarması ve yapılandırma hakkı ile  krediler 4 trilyon TL'yi geçmesine karşın, takipteki krediler 150 milyar TL'ye adeta demir atmıştı.

Günümüzde normalleşme ile beraber 180 gün olarak tanınan sürenin tekrar 90 güne düşürülmesinin etkisi ile Kasım ayında takipteki kredilerde adeta patlama meydana geldi.

1 Ekim' itibariyle 148.5 milyar TL olan takipteki alacaklar bakiyesi 12 Kasım itibarıyla 153.4 milyar TL'ye yükselmek suretiyle bir aylık sürede 5 milyar TL artış gösterdi.

Son artışlara göre takipteki 153.3 milyar TL'lık kredinin 21.7 milyar TL'lik kısmı tüketici kredisi ve bireysel kredi kartlarından oluşurken, 131.6 milyar TL'lik kısmın ticari kredilerden  oluşmakta olduğunu görmekteyiz.

Ocak 2021 ayından günümüze kadar UYAP verilerine dayanılarak 6 milyon  328 bin yeni dosya gelmiştir. Bununla birlikte İcra Dairelerinde derdest dosya sayısı 23 milyon 103 bin gibi oldukça yüksek bir seviyeye çıkmıştır.

Ayrıca gözardı edilmemesi gereken bir diğer husus ise, henüz takibe  alınmamış yani ‘batık' duruma düşmemiş, 2. grupta sınıflandırılarak ‘yakın izlemede' bulunan kredi toplamı Ocak/2020 ayından  Haziran/ 2021 tarihine değin  117 milyar TL artışla 417 milyar TL olmuştur.

Neticede bankalar bilançolarında halen 570 milyar TL  sorunlu kredi tutarını yönetiyor.

Son günlerde döviz kurlarındaki hızlı ve önlenemeyen artış nedeniyle önümüzdeki dönemde çok daha fazla vatandaşın borç batağına saplanması ve sonuçta haciz kıskacına düşme olasılığını tahmin etmek zor değildir.

Döviz kurlarındaki artışın olumsuz etkisi neticesinde artan enflasyonist baskı, alım gücü iyice azalan vatandaşı negatif yönde etkisi altına almaktadır.

Nitekim gelir düzeyi sabit kalan dar gelirli halk, hissedilen enflasyonun (fiyatlar genel seviyesinin) yaklaşık %58,5 civarında olması nedeniyle her geçen gün bir önceki güne nazaran daha da yoksullaşmaktadır.

Ülkemizde yaşayan vatandaşlarımızın %26 sının ne yazık ki temel ihtiyaçlarını bile karşılayamadığı bir dönemde, esnafı, memuru, işçiyi, emekliyi diğer bir deyişle dar ve sabit gelirlilerin tümünü zor günler beklemekte.

Mehmet Ayhan Küçüktaş

Ekonomist - Bankacı

KAYNAK :

Merkez Bankası, Finansal Rakamlar 2020

Merkez Bankası, Finansal Rakamlar 2021

TÜİK, Ocak - Ekim 2021 İstatistik Verileri

TÜİK 2020 İstatistik Verileri