“Kıdem tazminatı nedir?” diye sorsak, kısaca: “işçinin yıpranma payı”, “zor gün parası”, “alın terinin ötelenmiş hali” diye cevaplar verebiliriz. Her yıl birkaç kez gündemimize “kıdem tazminatının fona devri olabilir” şeklinde tartışmalar giriyor. Neden?
Hükümet ve sermayedarlar her fırsatta kıdem tazminatının “patronun üstünde bir yük” olarak değerlendiriyor. İşçinin yıpranma payı sizce yük olabilir mi? İşçiye bedava ekmeği kim veriyor? Kimse! İşçinin alın teri fonlarla parçalara ayrılmak, yağmalanmak ve yok edilmek isteniyor!
Kurulmak istenen fon için iki öneri sunuyorlar. Birincisi, 30 günün, 11 gününü fona devretmek, işçi işten çıkarıldığında ise 19 günü üzerinden değerlendirilmeye tabii tutulması ve fonda biriken parasını ise örneğin 60’lı yaşlarda alması hedefleniyor. İkincisi ise, toplamda % 6 oranında prim kesintisi olacak. Açıklananlar henüz bunlardır.
Bunlarda bize gösteriyor ki, fon demek; yağma demektir. İşsizlik fonunun nasıl patronlara teşvikler olarak verildiğini hepimiz biliyoruz. Fon demek; patronun yükünün azalması ve işten atmaların önünün açılması demektir. Kıdem tazminatı hakkımız ise geleceğimiz demektir. Her yurttaşın dediği gibi kıdem tazminatı, “kızının çeyizi, oğlunun düğün parası”dır, zor gün parasıdır!
Salgının fırsata çevrildiği bugünlerde işçiler küçülmekte, patronlar büyümektedir. Kısa çalışma ödeneği ile devlet; patronlara yardım edip, işçilere ise günlük 39 lira ücret reva görülmüştür. Kayseri’de birçok işyerinde maaşlar eksik yatıyor. Maaşı tam yatan işyerlerinde ise, sigortalar ya eksik, ya hiç yatmıyor. Kısaca işçiler hak kayıpları yaşarken patronlar sefa sürüyor!
Salgını fırsat bilen hükümet ve patronlar; kıdem tazminatına göz dikti. Salgının ve krizin faturasını işçilerin göz bebeği olan kıdem tazminatını fona devrederek ödetmek istiyorlar. Kurulacak fonu da işçilerin değil kendilerinin yararına kullanarak krizi kendileri için fırsata çevirecekler. İşçi sınıfını daha fazla açlığa, yoksulluğa mahkûm edecekler.
İşçi sınıfı ve emekçilerin son kalesi olan kıdem tazminatı hakkına sahip çıkması gerekmektedir. Belirleyici ve değiştirici olanda budur. Kıdem hakkı gasp edilemez! Mezarda kıdem tazminatı istemiyoruz. Var gücümüzle fona karşı çıkalım, dur diyelim
Ahmet Akarsu-Emek Partisi (EMEP) Kayseri İl Başkanı